Termi “texhdid-i iman”, do të thotë të ripërtërish besimin. Në shumë xhami[1], sidomos në natën e së enjtes që lidhet me xhumanë, pas namazit të jacisë, imamët e xhamive së bashku me xhematet e tyre bëjnë teube dhe istigfar[2]. Më pas bëjnë një dua, e cila njihet si “texhdid-i iman ue texhdid-i nikah”[3] dhe bëhet kështu:
“Allahumme inni uridu en uxheddide’l’imane ue’nnikah’a texhdiden bi kauli la ilahe il-lallah, muhammedun rasulullah.”, kuptimi i së cilës është:
“O Allah! Unë dëshiroj të ripërtërij besimin dhe aktin e martesës, duke thënë; la ilahe il-lallah, muhammedun rasulullah”
Në fakt, kjo dëshirë, padyshim se nuk është ripërtëritje e një besimi apo nikahu të mbaruar, të humbur, të konsumuar apo që na ka braktisur. Kjo është vetëm shprehja e një dëshire dhe me këtë, myslimani e bart “besimin” dhe “nikahun” në planin e vetëdijes dhe pohimit, duke u munduar ta ruajë ekzistencën e këtyre dy “institucione”, me ekzistencën e “kelime-i teuhidit” në një mënyrë më të gjallë dhe më të theksuar.
Kjo që bëhet, nuk është sjellja e diçkaje që është zhdukur, por ripërtëritja e saj.
Sigurisht që, edhe ripërtëritja ka lidhje me shfaqjen e kësaj nevoje. Pra, do të thotë se ka ndodhur një vjetërsim, ndryshkje, mplakje, dobësim dhe erozion në karakter. Myslimani, çdo javë, kur shkon në takimin e xhumasë, e realizon në zemrën e tij një ripërtëritje të tillë.
Nga një anë, ky është njëfarë kompensimi i humbjeve. Pohimi i besimit, duhet të jetë i gjallë në mënyrë të vazhdueshme dhe ato që përmendëm më sipër, pra, mplakja, erozioni, ndryshkja dhe lodhja, shprehin pakësimin e gjallërisë në njëfarë mënyre, pra gjendjen e humbjes në fushën e besimit.
Në fakt, edhe ajo që e njohim si “teube dhe istigfar”, është diçka që myslimani i ndjeshëm e përdor për të kompensuar humbjet në veprat e tij. Madje, atje (në xhami) njerëzit me në krye imamët, fillojnë me fjalinë; “Çdo lloj gabimi, kundërshtimi, shirku e çdo gjë e gabuar që ka ndodhur, të cilat i di dhe nuk i di” dhe e mbyllin me fjalinë: “Jam penduar për të gjitha dhe synoj të mos i bëj më kurrë”.
Nga kjo pikëpamje, edhe “texhdid-i iman”, edhe “teube e istigfari”, janë një reflektim i ndjeshmërisë së myslimanit në lidhje me karakterin dhe ditarin e jetës e tij.
Një ndjeshmëri të tillë, e shohim edhe tek sahabët fisnikë, të cilët ishin brezi i parë i Islamit që ndërtoi Rasulallahu (a.s.). Për shembull, transmetohet se sahabët si Abdullah bin Reuaha dhe Abdullah Ibni Mes’udi (r.anhuma), i ftonin shpesh herë shokët e vet përreth, duke u thënë: “Ejani të besojmë një orë!”
Çfarë duhet të kuptojmë prej kësaj?
– Ejani të shohim, a e kemi në rregull besimin tonë? A e ruan ende formën e tij? A është entuziast? A është i lodhur? A ka humbje? A ka mplakje?
Në fakt, ky është edhe kuptim i porosisë: “Hasibu kable en tuhasebu / Llogariteni veten para se të llogariteni!”
Pra, të shihni veten tuaj dhe të mjekoni plagët.
Ndërsa në Kur’an, urdhërohet: “Ja ejjuhel-ledhine amenu, aminu/ O ju që keni besuar! Besoni…” (Nisa, 136.)
Komentuesit e Kur’anit, këtë ajet e kanë kuptuar si: “O ju që besuat, bëhuni të qëndrueshëm në besim!”. Domethënë se, besimi ka edhe problemin e qëndresës. Prandaj edhe Profeti ynë (a.s.), i është lutur Allahut, duke thënë: “Ja mukal-libe’l-kulub, thebbit kalbi ala dinike / O Zoti im që i rrotullon zemrat! Bëje zemrën time të qëndrueshme në fenë Tënde!”
Gjithashtu, Allahu i Madhëruar, në Kur’anin Fisnik i drejtohet besimtarëve duke i urdhëruar: “O besimtarë! Kijeni frikë Allahun ashtu si i takon Atij dhe vdisni vetëm duke qenë myslimanë!” (Al-i Imran, 102.)
Kjo, është një thirrje për të gjetur cilësinë e devotshmërisë brenda besimit. Në një farë pike, myslimani përballet me përgjegjësinë e kontrollimit të vazhdueshëm të zemrës dhe jetës së tij.
Mund të thuhet se:
Çfarëdo të jetë pakësuar në jetën e myslimanit, aty ka ndodhur një “humbje”.
Kur pyesim “çfarë humbëm?”, jemi të detyruar të bëjmë një llogari të thellë edhe në planin personal, edhe në atë të umetit. Si janë zemrat tona dhe si është jeta jonë e përbërë prej veprave tona?
Kur shihet aspekti i perceptimit të kuptimit të ekzistencës në shoqërinë e injorancës para Islame, vërehet se ajo ishte një shoqëri plotësisht e humbur.
Ndërsa kur shohim sahabët, vërejmë se ata ishin njerëz që kishin dalë nga një jetë shoqërore e prishur, e ndryshkur, e qelbur dhe çnjerëzore dhe kishin fituar një personalitet të lartë duke u takuar me Islamin. Në sajë të Kur’anit dhe përpjekjeve ndërtuese të Rasulallahut (a.s.), ata i kompensuan humbjet e tyre në aspektin njerëzor, fituan, fituan, fituan.
Për ta, të fitoje do të thoshte të ndërtonin myslimanizmin e tyre gurë-gurë, qelizë-qelizë. Ata fitonin duke jetuar, e ndonjëherë fitonin duke vdekur (si dëshmorë). Ndërsa të humbje, do të thoshte të firoje në aspektin e Islamit.
Vallë, çfarë duhet të pakësohet në jetën e myslimanit, që të quhet i humbur dhe çfarë duhet të gjejë, që të quhet i fituar?
Ta bësh sot këtë pyetje, ka të bëjë me përpjekjen gjetjes së shkakut të mjerimit, shtypjes, humbjes dhe rënies sonë si myslimanë dhe të botës Islame. Po ashtu ka të bëjë edhe me kërkimin e mundësisë së ripërtëritjes.
Vallë, a mund të gjejmë diçka që është shkak i gjithçkaje dhe një eliksir magjik që do të na bëjë të fitojmë përsëri çdo gjë, duke na ngritur në nivelin e brezit të epokës së lumturisë në mënyrë të menjëhershme?
Pyetja më e rëndësishme është:
Mbase duke ia shtuar edhe këtë pyetje, pyetjes më të rëndësishme, mund t’ia çelim derën ripërtëritjes sonë magjike:
– Sa kemi humbur prej fesë sonë?
Ejani të lexojmë edhe domethënien e këtij ajeti fisnik:
“O besimtarë! Binduni Allahut dhe të Dërguarit kur ju thërret drejt asaj që ju jep jetë!..” (Enfal, 24.)
Nëse e kuptojmë drejtë këtë ajet, atëherë duhet të shohim fushat e vdekura në ekzistencën tonë. Ka mundësi që aty të ketë shkëputje prej thirrjeve të Allahut dhe të Rasulallahut (a.s.).
Kushedi, mbase shpëtimi ynë është në xhihadin e vogël, e mbase edhe në xhihadin e madh. Kushedi, mbase shpëtimi ynë është në lutje.
Mbase ato që mund të shpëtojmë nga “uejl”[4]-i gjenden tek namazet, tekbirët, kijamet, e mbase edhe në sexhdet tona ku ndjejmë afërsinë e Krijuesit të Madhëruar. Mbase gjendet tek përkëdhelja e kokës së një jetimi. Mbase në gëzimin që i jep zemrës së një nevojtari. Mbase edhe tek mësimi i një fëmije që të thotë “Allah”.
Mbase është në namazin e natës, në përkujtimin e Allahut, në meditimin rreth vdekjes ose në takimin me robërit e mirë të Allahut që e jetojnë Islamin në mënyrën më të bukur.
Mbase është diçka shumë e vogël, mbase është kujdesi që tregon në heqjen e një guri që i bezdis kalimtarët në rrugë. Mbase është ta bësh buzëqeshjen karakterin thelbësor të fytyrës së myslimanit. Mbase është siç thotë edhe Muhjiddin ibn Arabiu, “të sillesh me mirë me tokën, qiellin, ajrin dhe uji”.
Mbase është tek pyetja “çfarë është Islami për mua?”
Mbase është në jetimin e Islamit me dashuri.
Mbase është në vënien në jetë në çdo fushë, të parimit se “Islami është jetë”.
Mbase është në hyrjen brenda kufijve të Islamit. Mbase është të mos jesh më prej njerëzve, në zemrat e të cilëve nuk ka hyrë ende Islami, duke fituar kënaqësinë e Allahut e të bëhesh prej myslimanëve, të cilëve Ai do t’u thotë: “Bashkohu me robërit e Mi dhe hyr në Xhenetin Tim!” (Fexhr, 29-30.)
A e kemi vrarë mendjen si të bëhemi “umeti më i mirë”, që Allahu kërkon të nxjerrë prej nesh? “Që thërrasin në të drejtën, që urdhërojnë për mirë, e që ndalojnë nga e keqja…”
A nuk e duam shpëtimin? “Ata janë të shpëtuarit!”, thotë Allahu i Madhëruar (shih. Al-i Imran, 104.)
Shpëtimi i njerëzimit është nën prijësin e atij umeti. Mirëpo, më parë, ai umet duhet ta gjejë vetë shpëtimin. Një patkua, shkatërron një kalë, një kalë një komandant, një komandat humbet një luftë, e lufta shkatërron një vend.
Në hutben e lamtumirës, i Dërguari i Allahut (a.s.), tha:
“O besimtarë! Në të vërtetë, shejtani e ka humbur shpresën se do ta adhuroni atë në vendet tuaja. Mirëpo, ai do të kënaqet nëse ju e ndiqni atë qoftë edhe me vepra e punë që ju i konsideroni të parëndësishme. Ruajeni fenë tuaj prej tij!” (shih. Ibn Hisham. Sijre, IV, 251.)
Vallë, çfarë janë ato gjëra të parëndësishme në jetën tonë, të cilat i japin shpresë shejtanit? A nuk duhet ta shikojmë e ta kontrollojmë veten tonë?
Opojanet ka hapur kanalin në Whats App dhe ju mund të na bashkoheni për të ndjekur lajmet tona BASHKOHU KËTU.
